Buổi tối chào các bạn! Thời gian học của chúng ta đã đến. Tiếp theo chúng ta sẽ tiếp tục chia sẻ với mọi người một khóa học quan trọng về phương diện kỹ thuật. Thực ra mọi người cũng đã nhận ra, hôm nay chúng ta sẽ chia sẻ về: Lý thuyết Dow.

Tại sao hôm nay đặc biệt đưa nội dung về lý thuyết Dow ra để chia sẻ? Bởi vì lý thuyết Dow thực sự rất quan trọng. Một mặt, lý thuyết Dow là nền tảng của tất cả các lý thuyết phân tích kỹ thuật, cũng có thể nói là “thủy tổ” của mọi trường phái phân tích kỹ thuật. Mặt khác, trong quá trình thực chiến hiện tại, tôi thường nói những câu như “xu hướng là vua, thuận theo xu hướng, làm bạn với xu hướng” v.v., tất cả những điều này đều thể hiện tầm quan trọng của “xu hướng”, và lý thuyết Dow chính là công cụ giúp chúng ta chuẩn hóa khái niệm vô cùng quan trọng này.

Tiếp theo, tôi sẽ cùng mọi người học lại lý thuyết Dow một cách chi tiết hơn, cụ thể chúng ta sẽ tìm hiểu từ các khía cạnh sau. Nội dung bao gồm: Lý thuyết Dow là gì? 3 giả thuyết lớn của lý thuyết Dow; 5 nguyên lý quan trọng của lý thuyết Dow; đóng góp lớn nhất của lý thuyết Dow đối với phân tích kỹ thuật là gì? Ý nghĩa hướng dẫn của lý thuyết Dow đối với thực chiến giao dịch cũng như cách áp dụng cụ thể; những lưu ý khi áp dụng lý thuyết Dow… Tất cả các nội dung này sẽ được chia sẻ chi tiết từng mục một.

Đầu tiên chúng ta hãy cùng xem Lý thuyết Dow là gì?

Lý thuyết Dow được coi là nền tảng, lý thuyết cơ bản của phân tích kỹ thuật. Lý thuyết Dow phản ánh biến động của thị trường chung, bao gồm cả thị trường tiền tệ và thị trường cổ phiếu. Lý thuyết Dow bao gồm 3 giả thuyết chính và 5 nguyên lý chính.Lý thuyết Dow được hình thành dựa trên các bài viết của Charles Henry Dow về lý thuyết thị trường. Dow là người sáng lập và biên tập viên của Tạp chí Phố Wall, đồng thời ông cũng là người đồng sáng lập Dow Jones & Company.Lý thuyết Dow là ông tổ của tất cả các nghiên cứu kỹ thuật thị trường, nhưng điều thú vị là Lý thuyết Dow được trình bày trong các bài xã luận của nhà báo Charles Henry Dow (1851-1902), một phóng viên Tạp chí phố Wall và là người đồng sáng lập Công ty Dow Jones. Sau khi ông qua đời, những lý thuyết này được một số cộng sự của ông như William P.Hamilton, Charles Lear và E. George Schiffer tổng hợp, biên tập lại và cho ra đời Lý thuyết Dow. Bản thân Charles H.Dow chưa bao giờ sử dụng thuật ngữ “Lý thuyết Dow”.

Trước tiên chúng ta hãy xem 3 giả thuyết chính của Lý thuyết Dow là gì?

Thứ 1: Giá phản ánh tất cả, thị trường luôn luôn đúng ;

Thứ 2: Một khi xu hướng được hình thành, nó sẽ tiếp tục diễn ra;

Thứ 3: Lịch sử sẽ lặp lại;

Tiếp theo, chúng ta sẽ cùng đi vào cụ thể hơn. Nội dung chia sẻ hôm nay sẽ tập trung vào lý thuyết nhiều hơn. Các bạn đừng cảm thấy nhàm chán và nghĩ rằng, sao thầy không hướng dẫn cho chúng tôi các chiến thuật thực chiến v.v… Xin thưa với các bạn, những lý thuyết cơ bản này mà không nắm vững, thì học thêm những chiến thuật khác là điều vô ích.

Chúng ta hãy cùng đến với giả thuyết đầu tiên trong 3 giả thuyết chính: giá phản ánh tất cả, thị trường luôn đúng. Lý thuyết Dow được áp dụng cho giả thuyết thị trường hiệu quả. Hành vi thị trường là hành vi mua và bán trên thị trường, đặc trưng của nó là hành vi nhóm. Hành vi thị trường bao trùm và tiêu hóa mọi yếu tố: hành vi thị trường phản ánh mọi thông tin. Đối với những người hiểu biết thị trường, những hy vọng, thất vọng, sự hiểu biết, và bao gồm những dự đoán của họ đều được phản ánh trong biến động giá của thị trường. Vì thế, hành vi thị trường sẽ luôn phù hợp với dự đoán và ảnh hưởng đến các sự kiện trong tương lai. Ý chính của hành vi thị trường là bao trùm và tiêu hóa mọi yếu tố ảnh hưởng đến giá (bao gồm yếu tố nội tại và ngoại tại) đều được phản ánh trong hành vi thị trường. Đừng quá quan tâm đến các yếu tố cụ thể ảnh hưởng đến giá cả. Chúng ta phải tin rằng, thị trường luôn đúng, đừng vì một yếu tố nào đó mà bị ám ảnh, cuối cùng bạn sẽ ngày càng lún sâu vào điều đó. Thị trường sẽ không thay đổi theo ý muốn của bạn, nên điều chúng ta cần làm là chạy theo thị trường.

Giả thuyết 2: Một khi xu hướng được hình thành, nó sẽ tiếp tục diễn ra.

Tất cả chúng ta đều biết, hành vi thị trường là hành vi nhóm, và một số điều xảy ra mà bạn sẽ cảm thấy thật khó tin. Nó giống như việc lái một chiếc ôtô, ngay cả khi bạn đã đạp phanh, nhưng nó sẽ vẫn lao về phía trước một đoạn do quán tính. Điều suy ra từ “hành vi thị trường phát triển theo xu hướng” là, đối với một xu hướng đã được hình thành, bước tiếp theo thường sẽ là theo xu hướng hiện tại và ít có khả năng chuyển hướng ngược lại.Tôi cần nhắc mọi người rằng: có rất nhiều nhà đầu tư thông thường trên thị trường luôn muốn đu đỉnh hoặc bắt đáy. Tôi xin nói với các bạn, hãy từ bỏ ý nghĩ đu đỉnh và bắt đáy đó đi. Bởi vì bạn không thể dự đoán trước được mức đáy và mức đỉnh. Mức mà bạn cho rằng đó là đáy, nhưng thực chất nó đang ở lưng chừng núi. Bạn cho rằng mức đó là đỉnh, thì lại bán ra quá sớm.

Hãy cùng nhìn vào giả thuyết thứ 3: Lịch sử sẽ lặp lại! Có một câu nói rằng, không có gì mới mẻ ở Phố Wall. Lịch sử luôn lặp lại giống nhau một cách bất ngờ. Trong điều kiện nhất định, những điều xảy ra trong quá khứ vẫn có thể tiếp tục xảy ra. Vậy khả năng xảy ra những điều tương tự là rất cao. Điều này xét từ góc độ yếu tố tâm lý con người.Trong lúc tiến hành phân tích kỹ thuật, một khi bạn gặp phải tình huống hoặc giai đoạn tương tự nào đó trong quá khứ, bạn nên so sánh với kết quả trong quá khứ. Kết quả trong quá khứ là điều đã biết, và kết quả đó nên được sử dụng làm tham khảo cho hiện tại và tương lai. Hành vi của thị trường luôn thay đổi, nó ít nhiều luôn có sự khác nhau và không thể lặp lại giống hệt nhau.Vì sự ra đời của lý thuyết này, mà những nghiên cứu về mô hình kỹ thuật của chúng ta càng có ý nghĩa hơn. Chẳng hạn như nghiên cứu về biểu đồ nến, các mô hình nến đảo chiều v.v…

Tôi vừa chia sẻ với các bạn 3 giả thuyết chính của Lý thuyết Dow. Tiếp theo, chúng ta hãy cùng xem 5 nguyên lý chính của Lý thuyết Dow. Lý thuyết Dow có 5 nguyên lý chính là:

1. Nguyên lý các chỉ số bình quân phải xác nhận lẫn nhau;

2. Sự biến động của giá là theo xu hướng, thị trường tồn tại 3 xu hướng giá. 

3. Khối lượng giao dịch xác định xu hướng;

4. Giá đóng cửa là quan trọng nhất ;

5. Chỉ có sự bắt đầu của một xu hướng mới, mới có thể chứng minh cho sự kết thúc của xu hướng ban đầu;

Tôi nói với các bạn những điều này hơi khái quát, vì vậy, sau đây chúng ta sẽ đi vào xem xét từng cái một.

Chúng ta cùng xem xét nguyên lý thứ 1: Nguyên lý các chỉ số bình quân phải xác nhận lẫn nhau. Câu này có nghĩa là gì? Nghĩa là, các tín hiệu xảy ra trên một chỉ số phải khớp hoặc tương ứng với các tín hiệu trên chỉ số kia. Ví dụ, phải kết hợp các tín hiệu của chỉ số VN-index và chỉ số HNX-index với nhau để xác định xem thị trường đang tăng hay giảm. Hoặc kết hợp chỉ số Dow Jones của Mỹ, chỉ số Nasdaq và chỉ số S&P để đánh giá thị trường chứng khoán Mỹ tăng hay giảm! Ngoài ra, tất cả các cổ phiếu riêng lẻ và các chỉ số cũng cần xác nhận lẫn nhau. Khi chỉ số đang trong xu hướng giảm, đa số các cổ phiếu riêng lẻ sẽ hoạt động không tốt. Khi chỉ số đang trong xu hướng tăng mạnh, đa số cổ phiếu riêng lẻ cũng sẽ tăng theo, sự khác nhau chỉ là tăng nhiều hoặc ít hơn.

Chúng ta cùng xem xét nguyên lý thứ 2: Sự biến động của giá là theo xu hướng, thị trường tồn tại 3 xu hướng giá.

Các bạn xem, cuối cùng đến đây cũng nhắc đến xu hướng rồi. Theo Lý thuyết Dow, có 3 loại xu hướng thị trường chính:

Xu hướng cấp 1 (xu hướng chính của thị trường) : thường kéo dài từ vài tháng đến nhiều năm, đây là chuyển động lớn của thị trường.

Xu hướng cấp 2 (xu hướng phụ) : thường kéo dài từ vài tuần đến vài tháng.

Xu hướng cấp 3 (xu hướng nhỏ) : sẽ kéo dài trong vài ngày đến vài tuần. Trong một số trường hợp, xu hướng hàng ngày chỉ kéo dài trong một vài giờ hoặc một ngày.

* Với ba xu hướng này, các nhà đầu tư có thể xác định bằng cách vào các khung thời gian chủ yếu để xác định xu hướng chính (cấp 1) trên thị trường. Sau đó vào các khung thời gian nhỏ hơn để xác định xu hướng cấp 2 và 3. Lưu ý: có một cụm từ “khung thời gian” được sử dụng ở đây, chúng ta thường gọi là “chu kỳ thời gian”. Theo cách gọi thông thường, chúng ta quen gọi là xu hướng chung, xu hướng trung hạn, xu hướng ngắn hạn v.v…

Trên thực tế, chỉ cần biết ba xu hướng là được, vì nó không mang ý nghĩa lớn trong chiến đấu thực tế của chúng ta. Trong thực chiến, nó mang ý cho chúng ta biết có 3 loại xu hướng.Xu hướng là phương hướng di chuyển của giá, có 3 loại xu hướng: xu hướng tăng, xu hướng giảm và xu hướng đi ngang. Xu hướng đi ngang còn được gọi là không có xu hướng, được điều chỉnh thống nhất.Tất cả các xu hướng đều hoạt động dưới dạng đỉnh và đáy xen kẽ nhau. Các đỉnh và đáy của xu hướng tăng đang dần hướng lên trên. Các đỉnh và đáy của xu hướng giảm đang giảm dần và hướng xuống.Với sự chỉ dẫn của phương hướng xu hướng, chúng ta sẽ biết mua tăng trong xu hướng tăng và mua giảm trong xu hướng giảm. Đi theo xu hướng, làm bạn với xu hướng, từ đó chúng ta sẽ kiếm được nhiều lợi nhuận hơn!

Tiếp theo sau đây, chúng ta cùng xem 2 biểu đồ minh họa, 2 biểu đồ này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về “xu hướng” đã trình bày ở trên, nhằm giúp chúng ta vận dụng thành thạo hơn trong các giao dịch sau này. Đây là một minh họa cho xu hướng của khung thời gian ngày. Đầu tiên, ta hãy nhìn vào biểu đồ này. Nó tập trung vào việc giải thích cho 3 xu hướng lớn, trung bình và nhỏ. Các bạn hãy nhìn vào đường xu hướng mà tôi đánh dấu màu xanh lá, đây là “xu hướng chính”, và cũng là xu hướng lớn nhất trong cả biểu đồ. Chúng ta có thể thấy rằng, mặc dù trong quá trình đó có tăng và có giảm, nhưng trọng tâm giá vẫn là tiếp tục hướng tăng lên trên. Nhìn vào vòng tròn đỏ, chúng ta thấy rằng “xu hướng chính” đang tăng theo hướng lên, vì vậy xu hướng tăng được đánh dấu màu đỏ chỉ là một sự thoái lui ngắn hạn trong quá trình tăng, và sau khi sự thoái lui kết thúc, giá vẫn đi theo hướng của “xu hướng chính” ban đầu; Chúng ta hãy nhìn vào phần được đánh dấu màu vàng, đây là xu hướng trên khung thời gian nhỏ. Thông qua biểu đồ minh họa rõ ràng, mọi người sẽ có thể nhận biết rõ đâu là xu hướng chính, đâu là xu hướng trung hạn và đâu là xu hướng nhỏ. Thực ra cũng khá là đơn giản, phải không nào?

Sau đây chúng ta sẽ đi tìm hiểu từ góc độ phương hướng của xu hướng. Với những kiến thức vừa học ở trên, chúng ta biết rằng, tất cả các xu hướng đều chuyển động theo dạng đáy và đỉnh xen kẽ nhau. Các đỉnh và đáy của xu hướng tăng sẽ dần được nâng và hướng lên trên. Các đỉnh và đáy của xu hướng giảm sẽ liên tục hạ xuống và di chuyển hướng xuống dưới. Chúng ta cùng nhìn vào biểu đồ bên trái, đây rõ ràng là một xu hướng tăng. Chúng ta có thể quan sát thấy đỉnh và đáy của nó dần dần được nâng lên và di chuyển hướng lên. Đây là một xu hướng tăng. Nhìn vào biểu đồ bên dưới, đây rõ ràng là một xu hướng giảm. Chúng ta có thể quan sát thấy đỉnh và đáy của nó liên tục giảm và đi xuống. Đây là một xu hướng giảm. Các bạn thường nghe thấy thuật ngữ “đường xu hướng”, và trong biểu đồ này, xu hướng không rõ ràng, nhưng không ảnh hưởng gì, vì bản thân nó là một “xu hướng giảm”. Ngoài ra, về việc áp dụng “đường xu hướng” thực chiến như thế nào, chúng tôi sẽ sắp xếp thời gian tới để giảng chi tiết hơn cho các bạn. Điều cần nhấn mạnh với mọi người đó là, “xu hướng” là nền tảng lý thuyết vững chắc để giúp chúng ta có lợi nhuận ổn định, nên mọi người hãy nghiêm túc học tập. Không phải chỉ lắng nghe những nội dung tôi phân tích là đủ, mà còn phải áp dụng vào chiến đấu thực tế. Mọi người cần quan sát và học hỏi thêm nữa.

Chúng ta hãy cùng xem nguyên lý thứ 4: Giá đóng cửa là quan trọng nhất. Bản thân Lý thuyết Dow không chú trọng vào giá cao nhất hay thấp nhất trong ngày giao dịch, mà chú trọng đến giá đóng cửa. Vì giá đóng cửa là mức giá cuối cùng của giá trong ngày, nên hầu hết các nhà đầu tư đều căn cứ vào mức giá này để làm cơ sở. Chỉ có sự đột phá trong giá đóng cửa mới mang ý nghĩa bứt phá hiệu quả. Dù cho mức giá trong ngày có thể vượt qua mức giá cao trước đó cũng không hiệu quả. Với phân tích xu hướng, phân tích mô hình cũng như vậy. Điều tôi đặc biệt muốn nói với các bạn là trong quá trình học, chúng ta đừng học một cách cứng nhắc, chúng ta phải hiểu và áp dụng được nó, biến nó trở thành cái của mình, và dần dần hình thành một bộ khái niệm và các chiến lược thực chiến cho riêng mình.

Sau cùng, chúng ta đến với nguyên lý thứ 5: Sự bắt đầu của một xu hướng mới, mới có thể chứng minh cho sự kết thúc của xu hướng ban đầu. Về vấn đề này, ý nghĩa định hướng cho thực chiến của chúng ta là rất quan trọng. Bởi vì, chỉ sau khi một tín hiệu đảo chiều rõ ràng xảy ra, chúng ta mới có thể xác định được sự kết thúc của một xu hướng giá trước đó. Tôi xin nhắc lại lần nữa. Đừng cố đu đỉnh và bắt đáy. Bởi vì bạn không thể dự đoán trước được đâu là đỉnh và đâu là đáy. Mức mà bạn cho là đáy, thì lại đang ở lưng chừng. Mức mà bạn cho là đỉnh, thì lại bán ra quá sớm.Những gì chúng ta cần làm là mua vào khi đã xác định rõ ràng xu hướng tăng, và bán ra khi không tránh khỏi được xu hướng giảm. Sự hình thành một xu hướng mới và sự kết thúc của một xu hướng ban đầu, nó không xảy ra ở điểm cao nhất và điểm thấp nhất. Ưu điểm của việc này là tránh mắc phải sai lầm về nguyên tắc, và bạn có thể nắm bắt được những làn sóng lợi nhuận lớn. Nhược điểm là tín hiệu phản hồi trễ, dễ bị nhiễu bởi những dao động nhỏ.Trong thị trường chứng khoán, không có gì là hoàn hảo cả. Phải chấp nhận sự thoái lui và những khoản lỗ cho phép. Bạn không thể lúc nào cũng chiến thắng. Nếu bạn theo đuổi sự hoàn hảo, không hoạt động theo nguyên tắc, không chấp nhận bỏ ra, bạn sẽ ngày càng lún sâu và mắc kẹt trong đó. Đây là điều chúng ta cần tránh. Nếu không thì lợi nhuận của bạn không thể nâng cao được.

Được rồi, tiếp theo chúng ta hãy cùng xem đóng góp lớn nhất của Lý thuyết Dow trong phân tích kỹ thuật là gì? Theo cá nhân tôi, chủ yếu đến từ 2 khía cạnh:

1: Chỉ dẫn hướng giao dịch, Theo logic của Lý thuyết Dow, chỉ cần có một đỉnh và đáy tăng, thì xu hướng hiện tại sẽ là xu hướng tăng, ngược lại thì đó là xu hướng giảm. Khi nhận thấy xu hướng trên biểu đồ, từ đó xác định rõ được hướng giao dịch. Ngoài ra, theo lý thuyết Dow, một khi giá giảm xuống dưới mức đáy trước đó, điều đó có nghĩa là xu hướng tăng đã thay đổi. Nếu đường giá không phá vỡ đáy thì đó là thị trường tăng giá, ngược lại, nếu đường giá phá vỡ đáy thì đó là thị trường giảm giá.

Chúng ta cùng nói đến khía cạnh thứ 2: dựa vào sự bứt phá để giao dịch. Sự bứt phá xảy ra khi giá thoát khỏi vùng giá cố định hoặc một vùng giá đi ngang nào đó. Một sự đột phá thường xảy ra khi một khu vực giá cụ thể bị phá vỡ dưới dạng hỗ trợ hoặc kháng cự. Chiến lược giao dịch dựa vào sự bứt phá, là thực hiện giao dịch ngay khi giá phá vỡ và tiếp tục theo dõi thị trường cho đến khi sự biến động lắng lại để tìm kiếm lợi nhuận.Hai khía cạnh vừa nêu trên cũng đủ cho chúng ta thấy, Lý thuyết Dow không chỉ là cơ sở lý luận, mà còn là một phương pháp tác chiến thực tiễn có thể áp dụng vào thực tế. Và đây cũng là tầm quan trọng của Lý thuyết Dow.

Tiếp đến, chúng ta hãy cùng xem ý nghĩa định hướng của Lý thuyết Dow đối với giao dịch thực tế và có các ứng dụng cụ thể nào? Trước hết, ta hãy cùng xem ứng dụng đầu tiên: mua cổ phiếu trong xu hướng tăng. Tôi đưa ra một ví dụ. Đương nhiên, trong ví dụ sử dụng mã cổ phiếu nào không quan trọng, điều quan trọng là mọi người học được phương pháp. Các bạn nhìn vào biểu đồ, tôi đã vẽ sẵn một đường xu hướng, và giá trong hình cho thấy xu hướng tăng rõ ràng, theo nguyên tắc đi theo xu hướng, thì hướng giao dịch của chúng ta là mua tăng. Đồng thời, trong biểu đồ, ta có thể thấy rằng đường xu hướng mà chúng ta vẽ đã phát huy tốt vai trò hỗ trợ. Do đó, khi giá điều chỉnh lui về gần đường xu hướng, đó là thời cơ mua thấp của chúng ta.

Chúng ta hãy xem ví dụ tiếp theo. Biểu đồ này tập trung vào quy tắc sử dụng sự bứt phá để mua vào trong một xu hướng tăng, và biểu đồ này bao gồm 2 loại mô hình mua bứt phá. Đầu tiên, ta hãy nhìn vào khung bên dưới, và chúng ta có thể thấy rằng giá dao động đi ngang trong khung chữ nhật mà chúng ta kẻ. Đương nhiên, giá đã tăng trước đó, phải không? Sau phần đóng khung chữ nhật, giá phá vỡ vùng dao động đi ngang này, và khi đó thực sự là cơ hội để chúng ta sử dụng sự bứt phá để mua vào khi giá tăng.Chúng ta nhìn vào góc phải, vị trí được đánh dấu bằng đường xiên màu vàng, đây rõ ràng là một vùng tam giác dao động, và trước khi vùng tam giác này bị phá vỡ đi lên, thì nó là một xu hướng tăng rõ ràng, đúng không? Sau khi giá hình thành sự bứt phá đi lên trong vùng tam giác, thì đó là tín hiệu mua vào của chúng ta.

Đối với trường hợp ví dụ này, tôi vừa nhắc đến hình chữ nhật, hình tam giác, vậy công dụng của nó là gì? nó được sử dụng như thế nào? Tôi sẽ sắp xếp thời gian để giảng chi tiết hơn cho các bạn ở các buổi học sau. Hôm nay, chúng ta sẽ chỉ học về Lý thuyết Dow.

Một điều hiển nhiên, Lý thuyết Dow cũng không phải là một lý thuyết hoàn hảo. Đừng cố tìm “chén thánh” trên thị trường, vì không có phương pháp nào là hoàn hảo 100%. Trên thực tế, Lý thuyết Dow còn có một số hạn chế sau:

1. Lý thuyết Dow luôn có độ trễ nhất định. Chính vì thế, bạn không thể dùng lý thuyết Dow làm phương pháp giao dịch chính mà cần có những công cụ và chỉ báo khác hỗ trợ.

2. Bạn không thể phân loại xu hướng thị trường rõ ràng khi chỉ dựa vào Lý thuyết Dow. Ví dụ, như các xu hướng được phân chia theo thời gian hay theo phương hướng? Hay nên kết hợp 2 nguyên tắc để phân tích? Và đôi khi thị trường bị xáo trộn, chúng ta cần nhiều tiêu chuẩn kỹ thuật hơn để phân tích.

3. Trên thị trường chứng khoán, đôi khi thị trường sẽ bị thao túng trong thời gian ngắn. Và trong lúc này không thể sử dụng phân tích kỹ thuật hoặc lý thuyết Dow.

Được rồi các bạn, buổi chia sẻ hôm nay đến đây. Hôm nay chúng ta đã cùng nhau học lại lý thuyết phân tích kỹ thuật quan trọng nhất trên thị trường: Lý thuyết Dow! Những nội dung tiếp theo sẽ còn hấp dẫn hơn, hy vọng các bạn đừng bỏ lỡ bất kỳ buổi chia sẻ nào. Cảm ơn mọi người, hẹn gặp lại!